تعزیه قرن ۱۳ در مصیبت امام حسین (ع) + عکس
تاریخ انتشار: ۹ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۱۳۳۱۹۶
به گزارش ایسنا، هنر نمایش یا تئاتر در ایران بعد از اسلام به علت منع مذهبی و مخالفت افکار عمومی جامعه دینی ایران با بسیاری از امور ذوقی و هنری تا اواخر قرن چهارم هجری به کلی منسوخ و متروک بود. برای اولین بار معذالدوله دیلمی (احمد پسر بویه) شاهنشاه دیلمی ایران (۳۵۶-۳۳۴ قمری) پس از تسلط بر بغداد، مرکز خلافت عباسی با وجود احساسات مذهبی خلیفه و فقهای اهل سنت، دستور داد تا در آن شهر مجالس تعزیه سیدالشهدا در دهه اول محرم برپا شود، بازارها بسته شد و مردم به علامت عزا لباس سیاه پوشیدند و از آن به بعد بود که این مراسم در اغلب شهرستانهای ایران به خصوص در ساحلِ دریای خزر و در آذربایجان معمول شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حضرت عباس که برای رقیه آب می خواهد با شمر گفتوگو میکند
جعفر شهری در جلد دوم کتاب طهران قدیم به رسمالخط خود به توضیح چگونگی برگزاری دو تعزیه در تهران قدیم قرن ۱۳ پرداخته است:
شیر و فضه!
«تعزیه شیر و فضه هم یکی دیگر از داستانهای تعزیه بود به این صورت که چون در شب روز عاشورا یعنی شب یازدهم نعشهای شهدا بر زمین می ماند و "زینب"وحشت دریده شدن آنها را از جانب سباع میکند، "فضه" کنیز خود را دستور میدهد تا به بیشهای که در آن نزدیکیها بوده رفته از جانبش به شیری که در آن منزل دارد بگوید که آمده عهدهدار حفاظت اجساد کشتگان او بکند و فضه که در اینجا به جایش پسرک خوش بر و رویی است به (عماری شیر) داخل شده پیغام زینب را می رساند و بعد از مدتی که لازمه طول مذاکره با شیر است همراه شیر بیرون آمده به خدمت زینب میرسند.
تعزیهای که در یکی از سالها، در دسته چاله میدان که فضه به سراغ شیر میرود چون پرده بیشه و پس میزنند شیر را که لش نکرهای بوده مینگرد که بر فضه آویخته جلو دهانش را گرفته، پسرک زیر چنگ و بالش تقلا میکند و چه بارها هم که از این گونه ماجرا همچنین درباره قاسم و عروسی او اتفاق افتاده، فضه و عروس گرفتار حمله شیر و قاسم شده، رد و بدل پیغام عروسی حقیقی میانشان واقع شده بود.
اجرای تعزیهگردانهای طهران با لباس تعزیه
عروسی ملاهادی
تا شوق مردم را نیز به دیدن این دستهها و تعزیهها نکوتر معلوم بکنیم ماجرای زیر را مثال میآوریم، بر اینکه "ملاهادی" نامی که یکی از تعزیهگردانان نامی تعزیههای معتبر مانند تعزیه تکیهدولت بود و به آن خاطر که از طفولیت با آن کار وارد و از قاسمخوانی و علیاکبرخوانی تا به عباس و امامخوانی رسیده، کل مراحل آن پشت سر گذارده، از زیر و بم و مسائل پشت پرده و مفاسد آن اطلاعات دقیق داشت.
در این دهه خانواده را از در و بیرون رفتن و پا از خانه بیرون نهادن ممانعت اکید مینموده و چون این حبس و توقیف ممتد میشود، سالی عروسش دل به دریا زده از اسباب تعزیه لباس زینب آن را به تن کرده در ازدحام تعزیهخوانان خود را به جای زینبِ دسته جا زده یکی از شتران دسته را سوار شده روانه میشود که دستاندرکاران هم او گمان زینب واقعی میکنند تا طبق معمول به تکیه دولت و حضور شاه رسیده نوبت خواندن او میشود و چون چندین بار تعزیه گردان بر او نهیب زده طلب ادای کلام میکند و درمانده میشود صدا بلند کرده، میگوید: "من زینب زیادیام _ عروس ملاهادیام" که شاه متوجه و سخت به خنده آمده علاوه بر انعام و خلعتیای که برایش میفرستد، جهت متعلقات ملاهادی هم غرفهای در تکیه مخصوص میکند. دیگر تا همچنین استظهار سالخوردگان را از بی آبرویی دستهچیان و برای خانوادهها زشتی تماشای دسته را ضمیمه کنیم.
این جملهای بود که مادرها و مادربزرگها در جواب عروس و دخترهایی که با صدای طبل و شیپور هیجانزده شده، برای تماشا چادر به سر انداخته یکدگر را صدا زده (آی دسسه!)، با بد لحنی برخورد دارنده میگفتند (هَوَنگتونو ببرین به همهش برسین) و در صورت توانایی و قدرت برشان گردانده در خانه را تملیک (نوعی پشتبند در حیاط که میتوانست با قفلی غیر سر خود قفل بشود) میکردند.
این هم شعری بود که سینه زن ها و افراد دسته ملاهادی بر او ساخته بودند که چون مسیر حرکت طولانی شده یا معطلی زیاد می گردید، دَم گرفته، با زدن سینه میخواندند؛ (سنگک و آش رشته/ آملا ظهر گذشته //نون و پنیر و پسسه (پسته)/ هلاک شدیم و خسسه// نون و پنیر و پونه /آملا گشنه مونه)
همراه چند سینه پشت هم: آمولا گشنه مونه، آمولا گشنه مونه
منبع: شهری، جعفر. (۱۳۷۱). طهران قدیم، ج ۲. چاپ هفتم. نشر معین. تهران. صص ۳۹۵ _ ۴۰۴
تعزیهخوانی در کاروانسرای ارامنه، واقع در بازار پارچهفروشهااشباه حضرت علی اکبر در سمت راست، در کنار عمویش حضرت عباس
دسته ای از تعزیه خوان ها که مردهایشان نقش مردان و زنان کاروان کربلای حضرت حسین را ایفا میکردند و بچه هایشان که در اسارت فرزندان خانواده امام می شدند
منبع: اکوفارس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ecofars.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اکوفارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۱۳۳۱۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تیم نوظهور فوتسال ایران به لیگ برتر رسید
به گزارش ورزش سه، تکلیف اولین تیم به پرواز درآمده از لیگ دسته اول به لیگ برتر فوتسال مشخص شد و پالایش نفت اصفهان با برتری پُرگل شش بر صفر برابر مقاومت شهید یونسی فر یزد برای نخستین بار جواز حضور در بالاترین سطح باشگاهی فوتسال ایران را بدست آورد تا پس از سالها و از فصل جاری دربی اصفهان در راه باشد. مردان رضا صادقی با چهار پیروزی، یک تساوی و بدون شکست، یک هفته مانده به اتمام رقابتها صعود خود را از گروه یک مرحله نهایی مسجل کردند و در هفته پایانی دیداری تشریفاتی را با شهید جنگی مشهد خواهند داشت.
پالایش نفت اصفهان در مرحله گروهی پس از فولاد هرمزگان به دور نهایی راه پیدا کرد و در حالی که کمتر کسی صعود آنها را به مرحله بعد را متصور میشد با مربی جدید و بومی خود رضا صادقی که جایگزین حمزه یوسفی شد، در دومین سال تیمداری در فوتسال ایران به دستاورد بزرگی دست پیدا کرد.
پالایش نفت اصفهان تحت هدایت رضا صادقی، در ۹ جدال، به هفت پیروزی رسید و دو بار نیز به تساوی قناعت کرد و زیر نظر این مربی ۴۰ ساله که پیشتر ها در ۱۳۹۲ با تیم صبا یزد از لیگ دو به لیگ دسته اول صعود کرده بود، شکست ناپذیر نشان داد.
بهنام فکور بازیکن با تجربه پالایشیها، با ۱۳ گل زده، بهترین گلزن و نقش بسزایی در صعود تیم اصفهانی به لیگ برتر داشت و همچنین میتوان به بازیکنان موثر دیگر این تیم از جمله عباس علیپور، افشین علیزاده، بهروز ژیلا نسب و رامین باباجانی اشاره داشت. همچنین مهدی عبداللهی بازیکن تیم ملی امید فوتسال و محمدرضا کبرایی بازیکن ملیپوش جوانان، دیگر بازیکنان پالایش نفت اصفهان به شمار میروند که پیراهن تیم ملی را در رده پایه ملی بر تن میکنند.
جشن صعود پالایشی ها با حضور تماشاگران بانوان این تیم برپا شد که لحظات جالب و ماندگاری را از خود برجای گذاشت.
در دیگر گروه مرحله نهایی لیگ دسته اول، از بین تیم های فولاد هرمزگان و رعدپدافند اصفهان، یک تیم به لیگ برتر فوتسال ایران در فصل ۱۴۰۳ صعود خواهد کرد که شانس هرمزگانیها بیشتر است.
*گفتنی است، تیمهای پارسه امیدیه، پرسپولیس خوزستان، پیشگامان وحدت کاشان، تن تاک تهران، عقاب نیرو هوایی تبریز، مشیر قهرمان بوشهر، مقاومت تنکابن و موبایل سعید به لیگ دسته دوم سقوط کردند.